مطالعه پارامترهای دموگرافیک کفشدوزک scymnus syriacus marseul در تراکم های مختلف شته (aphis craccivora (hem.: aphididae در شرایط آزمایشگاه

چکیده پارامترهای دموگرافیک کفشدوزک scymnus syriacus marseul (col.: coccinellidae) با تغذیه روزانه از تراکم های 5، 10، 20، 40، 60 و 80 عدد پوره سن سوم شته اقاقیا (hem.: aphididae) aphis craccivora در شرایط آزمایشگاه بررسی شدند. نتایج نشان داد که افزایش تراکم طعمه منجر به کاهش معنی دار طول دوره پیش از ظهور حشره کامل شد (p<0.0001). بیشترین و کمترین مدت زمان لازم برای کامل شدن مراحل نابالغ کفشدوزک در تراکم های 5 و 80 عدد طعمه به ترتیب، 04/19 و 91/14 روز محاسبه شد. افزایش تراکم پوره سن سوم شتهa. craccivora منجر به افزایش طول عمر حشرات نر (927/0=r2) و ماده (964/0=r2) کفشدوزک شد. دوره پیش از تخم ریزی حشرات کامل (apop)و مجموع طول دوره پیش از تخمریزی (tpop) کفشدوزک s. syriacus با افزایش تراکم پوره سن سوم شته کاهش معنی داری (p<0.0001) نشان داد. افزایش تراکم شته a. craccivora طول دوره تخمریزی کفشدوزک s. syriacus را افزایش داد. دامنه تغییرات طول دوره تخمریزی از کمترین تا بیشترین تراکم طعمه از 38/11 تا 08/72 روز افزایش داشت. تغذیه بیشتر حشرات ماده کفشدوزک منجر به افزایش معنی دار (p<0.0001) در میزان تخمریزی شد. بیشترین و کمترین میزان تخمریزی کفشدوزک در تراکم های 80 و 5 عدد طعمه به ترتیب، 3/754 و 77/41 عدد تخم بود. با بررسی تاثیر تراکم طعمه ارائه شده به حشره شکارگر مشخص شد که افزایش تراکم طعمه به طور قطعی بر نرخ ذاتی افزایش جمعیت تاثیر دارد و منجر به افزایش قابل توجه rm (p<0.0001) می شود. rm در تراکم های 5، 10، 20، 40، 60 و 80 عدد طعمه در روز به ترتیب 059/0، 083/0، 125/0، 136/0، 147/0 و 159/0 محاسبه شد. همچنین نرخ متناهی افزایش جمعیت (?)، نرخ خالص تولید مثل (r0) و نرخ ناخالص تولید مثل (grr) کفشدوزک s. syriacus با افزایش تراکم پوره سن سوم شته a. craccivora ، افزایش معنی داری (p<0.0001) را نشان داد. کمترین مقدار این پارامترها در تراکم 5 و به ترتیب، 06/1، 1/18، 51/85 و بیشترین مقدار آن ها در تراکم 80 طعمه و به ترتیب، 17/1، 06/362، 11/439 محاسبه شد. با افزایش تراکم پوره سن سوم شته، کفشدوزک های s. syriacus کاهش معنی داری در میانگین مدت زمان نسل نشان دادند (p<0.0001). بیشترین و کمترین میانگین مدت زمان نسل در تراکم های 5 و 80 عدد طعمه به ترتیب ، 06/51 و 02/37 روز بود. نتایج نشان داد که افزایش تراکم طعمه باعث بالا رفتن نرخ بقا (sxj)، مقدار تولید مثل (vxj) و امید به زندگی (exj) حشره شکارگر می شود. نتایج این پژوهش مشخص کرد تراکم های مختلف پوره سن سوم شته a. craccivora بر ویژگی های زیستی و پارامترهای جدول زندگی کفشدوزک s. syriacus تاثیر گذار است.